Meester in je argumenten: ontdek en vermijd deze cruciale fouten in argumentatietheorie

Bij het corrigeren van opstellen van studenten merk ik soms dat het wel meevalt met de taalfouten, zeker als je rekening houdt met het feit dat de meerderheid van mijn studenten Nederlands niet als moedertaal hebben. 

Maar wat ik soms wel van schrik is hoe zwak de beheersing van argumentatietheorie is bij de meeste studenten. Daarom kwam ik op het idee om de belangrijkste fouten bij het bedenken van argumenten voor- of tegen een stelling hier op te noemen. 

Argumentatietheorie

Argumentatietheorie richt zich op de studie van argumenten en redeneringen, met als doel het analyseren en evalueren van de juistheid, overtuigingskracht en structuur ervan. Er zijn verschillende fouten en valkuilen die kunnen optreden binnen argumentatietheorie. Dit zijn de belangrijke fouten:

Cirkelredenering

Dit treedt op wanneer het argument dat wordt gebruikt om een ​​punt te bewijzen, hetzelfde punt bevat als een premisse. Met andere woorden, het argument gaat al uit van de waarheid van wat het probeert te bewijzen.

Valse dilemma (valse tweedeling)

Hierbij wordt de suggestie gewekt dat er slechts twee mogelijke standpunten zijn, terwijl er in werkelijkheid meerdere opties zijn. Het forceert een keuze tussen twee extreme mogelijkheden en negeert het potentieel van andere nuances.

Ad hominem

In plaats van op de inhoud van het argument in te gaan, richt dit type fout zich op de persoon die het argument maakt. Het probeert de geloofwaardigheid of karakter van de spreker aan te vallen in plaats van de argumenten zelf te weerleggen.

Strooien man (strooipop)

Dit gebeurt wanneer iemand een verkeerde of overdreven versie van het tegenstanders argument presenteert en dit dan aanvalt. Het is een misleidende tactiek omdat het de werkelijke argumenten van de tegenstander negeert.

Onjuist gebruik van statistieken en gegevens

Het verkeerd interpreteren of selectief presenteren van statistieken en gegevens kan leiden tot misleidende argumenten. Het is belangrijk om nauwkeurige en relevante informatie te gebruiken en deze correct te interpreteren.

Onjuiste oorzaak-gevolgrelaties

Het aannemen van een causaal verband tussen twee gebeurtenissen of fenomenen zonder voldoende bewijs kan leiden tot ongegronde argumenten. Correlatie impliceert niet altijd causaliteit.

Appeal to Authority (beroep op autoriteit)

Dit houdt in dat iemand een argument als geldig beschouwt alleen vanwege de autoriteit of bekendheid van de persoon die het argument maakt, zonder aandacht te besteden aan de inhoudelijke rechtvaardiging.

Hasty generalization (overhaaste generalisatie)

Op basis van een beperkte steekproef of een beperkt aantal gevallen wordt een algemene conclusie getrokken die niet noodzakelijk representatief is.

Non sequitur (het volgt niet)

Dit is wanneer de conclusie van een argument niet logisch voortvloeit uit de premisse(s). Het argument mist een geldige redenering.

Onjuiste analogie

Het trekken van vergelijkingen tussen situaties die niet voldoende vergelijkbaar zijn, kan leiden tot zwakke of misleidende argumenten.

Tot slot…

Het vermijden van deze fouten en het begrijpen van de basisprincipes van argumentatietheorie kan helpen bij het opbouwen van sterke en overtuigende argumenten. En dit zal zorgen voor een positief resultaat bij het schrijven van verslagen, opstellen en ander werk.